W ostatnich latach coraz większą konkurencją dla konwencjonalnego rolnictwa okazują się ekologiczne metody uprawy. Rolnictwo ekologiczne w coraz większej liczbie regionów i państw okazuje się być przedsięwzięciem równie, jeśli nie bardziej, atrakcyjnym, jak tradycyjne. Jakie korzyści wiążą się z wyborem jednego lub drugiego systemu rolnictwa?
Podstawowe różnice i podobieństwa między rolnictwem konwencjonalnym, a ekologicznym
Podstawowe różnice tkwią już w samym podejściu do procesu produkcji. O ile bowiem w przypadku rolnictwa konwencjonalnego podstawowym dążeniem jest maksymalizacja wydajności – i w tym celu stosuje się przede wszystkim przemysłowe środki produkcji – o tyle w rolnictwie ekologicznym są one stanowczo zakazane. W rolnictwie ekologicznym, w przeciwieństwie do konwencjonalnego, zakazuje się także wykorzystywania chociażby pestycydów. W przypadku rolnictwa konwencjonalnego mechanizacja jest podstawowym sposobem na ułatwienie sobie pracy – w przypadku ekologicznego dostosowuje się ją do potrzeb roślin i zbóż oraz warunków glebowych. Obie te metody różnią się także ryzykiem wahania plonów – trzeba powiedzieć, że rolnictwo konwencjonalne wypada pod tym względem nadal nieco lepiej.
Natomiast wspólnym celem zarówno rolnictwa ekologicznego, jak i konwencjonalnego jest produkcja roślin. Podobieństwa doszukać się również można w celu ostatecznym, jakim jest sprzedaż wyprodukowanej żywności.
Metody produkcji w rolnictwie konwencjonalnym a ekologicznym
Ekologiczne metody produkcji roślin i zbóż zakładają między innymi nawożenie nawozami organicznymi, najlepiej wytworzonymi w samym gospodarstwie. Ewentualne nawożenie mineralne ograniczone jest zaś tylko do mączek skalnych. Z kolei w celu zwalczania chorób oraz szkodników stosuje się takie metody, jak opracowanie odpowiedniego sąsiedztwa i następstwa roślin, a także preparaty biologiczne.
Z kolei konwencjonalne metody produkcji zakładają między innymi wykorzystanie sztucznych nawozów w celu maksymalizacji zbiorów, przyspieszenia wzrostu roślin oraz walki z chwastami i szkodnikami. Wykorzystują one także w znacznie bardziej intensywny sposób wyspecjalizowane maszyny oraz sprzęt. Konwencjonalne metody produkcji zakładają także wysokie wykorzystanie przemysłowych środków produkcji i chemicznych preparatów.
Wpływ rolnictwa konwencjonalnego i ekologicznego na środowisko i ludzi
Metody rolnictwa ekologicznego mają o wiele korzystniejszy wpływ na środowisko naturalne, niż rolnictwo konwencjonalne. To drugie zdecydowanie częściej doprowadza bowiem do zagrożenia erozją, spadkiem żyzności gleby, a także powoduje po prostu znacznie większe zanieczyszczenia środowiska. Bardzo często również jakość pożywienia pozyskanego w ten sposób jest niższa, niż przy wykorzystaniu metod ekologicznych.
Pestycydy i chemiczne substancje wykorzystywane w rolnictwie konwencjonalnym mogą mieć także negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Osoby spożywające produkty zawierające pozostałości pestycydów mogą bowiem zapaść na wiele chorób przewlekłych, jak astma czy alergia. Rolnictwo ekologiczne, proponujące zrównoważone metody produkcji dramatycznie ogranicza to ryzyko.
Rolnictwo konwencjonalne, czy też ekologiczne?
Zarówno metody konwencjonalne, jak i ekologiczne mają tak plusy, jak i również minusy. Podkreślić należy, że to metody rolnictwa konwencjonalnego dają lepsze zbiory. Rolnictwo konwencjonalne jest obecnie także nadal bardziej opłacalne, z uwagi na to, że produkty przygotowane przy wykorzystaniu ekologicznych metod z reguły są znacznie droższe. Niemniej jednak, jest ono bardziej szkodliwe zarówno dla środowiska, jak i ludzkiego organizmu. Prowadzi do szybkiego wyniszczenia gleby oraz wód, a stosowane tu pestycydy w dużych ilościach mogą mieć negatywny wpływ na ludzki organizm.
Rolnictwo ekologiczne z kolei zapewnia produkty rolne o bardzo wysokiej jakości biologicznej. Ogranicza przy tym ingerencję człowieka w ekosystem, a także oszczędza glebę oraz wody gruntowe. Wytwarzane są za jego pośrednictwem produkty o bardzo dobrych warunkach przechowalniczych, dzięki czemu producenci domagać się mogą wyższej ceny za swoje usługi. Z kolei fakt, że ten sposób uprawy wymaga ilości pracowników przyczynia się do zmniejszenia bezrobocia. Pamiętać jednak należy, że daje ono niższe plony, niż rolnictwo konwencjonalne, a inwestycja w ekologiczne metody uprawy jest przedsięwzięciem droższym.
Perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego – czy zastąpi konwencjonalne?
Rozwój rolnictwa ekologicznego jest obecnie bardzo dynamiczny – stanowi ono jedną z najlepiej się rozwijających gałęzi rolnictwa na terenie Unii Europejskiej. Produkty wytworzone z jego wykorzystaniem cieszą się coraz większą popularnością, jednakże póki co rolnictwo konwencjonalne utrzymuje nad nim w tym zakresie sporą przewagę. Jest to związane z faktem, że produkty wyrobione z jego wykorzystaniem są zazwyczaj dużo tańsze, co satysfakcjonuje wielu klientów. Perspektywy są jednak korzystne. Rosnąca świadomość społeczna oraz programy dopłat do rolnictwa ekologicznego na całym świecie sprawiają, że rolnictwo ekologiczne z każdym kolejnym rokiem rośnie w siłę. Być może w najbliższych latach nie zastąpi konwencjonalnego, niemniej jednak znacząco umocni swoją pozycję.
